Ψυχική Aνθεκτικότητα

Τι είναι αυτό που με κάνει να αντέχω στα δύσκολα;

Ο όρος ψυχική ανθεκτικότητα αναφέρεται στη δυναμική διαδικασία της θετικής προσαρμογής του ατόμου, παρά την ύπαρξη δυσκολιών και αντίξοων συνθηκών. Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν αποτελεί ένα μόνιμο χαρακτηριστικό του ατόμου, αλλά μια δυναμική και συνεχιζόμενη διαδικασία που ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος μπορεί να μεταβάλλεται. Έτσι, ανάλογα με το πλαίσιο και την αλληλεπίδραση ορισμένων ατομικών και κοινωνικών παραγόντων, τα άτομα μπορεί να παρουσιάζουν ψυχική ανθεκτικότητα σε μια περίοδο της ζωής τους, ενώ σε άλλη όχι.

Η ψυχική ανθεκτικότητα διαμορφώνεται κατόπιν μιας πολυεπίπεδης αλληλεπίδρασης μεταξύ των προστατευτικών παραγόντων και των παραγόντων επικινδυνότητας. Οι παράγοντες επικινδυνότητας είναι μεταβλητές που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων σε διάφορους τομείς στη ζωή ενός ατόμου, π.χ. οικονομικά προβλήματα, ανεργία, κακοποίηση, πόλεμος, φυσικές καταστροφές, θάνατος σημαντικού προσώπου, ύπαρξη ασθένειας ή ψυχοπαθολογία στους γονείς, κ.α.

Από την άλλη πλευρά οι προστατευτικοί παράγοντες είναι μεταβλητές που παρεμβάλλονται και επηρεάζουν τη θετική προσαρμογή μας στις αντιξοότητες. Μπορεί να είναι ατομικοί, οικογενειακοι ή να αφορούν το ευρύτερο περιβάλλον, π.χ. θετική αυτοαντίληψη, προσαρμοστικότητα, ύπαρξη νοήματος στη ζωή, καλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, υποστηρικτικό πλαίσιο, κ.α.

Πολλοί άνθρωποι αναφέρουν πως μετά από ένα ψυχοπιεστικό γεγονός ή μια τραυματική συνθήκη κατάφεραν να ανακάμψουν και να μάλιστα να κερδίσουν και κάποια οφέλη, όπως είναι η μεγαλύτερη αυτογνωσία, η σύσφιξη των σχέσεων με τους σημαντικούς άλλους, η απόδοση ενός νέου νοήματος για τη ζωή, η συνειδητοποίηση της ψυχικής τους δύναμης και της ικανότητας να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις.

Φυσικά, υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορείς να ενισχύσεις τη δική σου ψυχική ανθεκτικότητα: η ενασχόληση με ευχάριστες δραστηριότητες, η επικοινωνία με άτομα που είναι σημαντικά στη ζωή σου, ο διαλογισμός, η επαφή με τη φύση, η φροντίδα του εαυτού, ο εθελοντισμός, η ψυχοθεραπεία.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Γνωσιακή - Συμπεριφορική Θεραπεία

Ποια είναι η θεωρία στην οποία βασίζεται η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία; Σύμφωνα με το γνωστικό μοντέλο, όπως το ανέπτυξε ο Aaron Beck στις αρχές του 1960, ο δυσλειτουργικός τρόπος σκέψης του ατόμου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το συναίσθημά του, να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα και να οδηγήσει σε μη λειτουργική συμπεριφορά. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Γ.Σ.Θ.; Η συγκεκριμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση έχει συνήθως σύντομη διάρκεια (6 μήνες με 2 χρόνια) και επικεντρώνεται κυρίως στο παρόν και στο μέλλον. Η σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου είναι πολύ σημαντική και καθορίζει όλη την πορεία της θεραπείας. Οι στόχοι τίθενται από κοινού και έχουν τη μορφή S.M.A.R.T., δηλαδή είναι: - Συγκεκριμένοι (Specific) - Μετρήσιμοι (Measurable) - Επιτεύξιμοι/ Αποδεκτοι (Attainable/ Acceptable) - Ρεαλιστικοί (Relevant) - Χρονικά δεσμευμένοι (Time-bound) Επίσης, θεραπευτής και θεραπευόμενος συνεργάζονται με σκοπό να επιτύχ...

Κρίση Πανικού: Τι συμβαίνει στο σώμα μου;

Τι είναι η Κρίση Πανικού; Ως κρίση πανικού χαρακτηρίζεται η αιφνίδια αίσθηση έντονου φόβου ή έντονης δυσφορίας, που κορυφώνεται εντός ολίγων λεπτών. Ορισμένα από τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού είναι τα εξής: ταχυκαρδία τρόμος κορμού ή άκρων δύσπνοια αίσθημα πνιγμού ναυτία ή ζαλάδα ρίγη ή αίσθημα ζέστης μούδιασμα των άκρων φόβος ότι χάνω το μυαλό μου ή πεθαίνω αίσθηση αποστασιοποίησης από τον εαυτό ή τον κόσμο (σαν να βλέπω όνειρο ή να είμαι σε γυάλα) Tο άτομο μπορεί να ανησυχεί για επόμενες κρίσεις πανικού κι ως συνέπεια να συμπεριφέρεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μειώσει τις πιθανότητες να πάθει ξανά κρίση (π.χ. αποφεύγει να βγει έξω, να πάει δουλειά, να πάρει το λεωφορείο/μετρό, προσέχει μην θυμώσει, δεν αθλείται κ.α.). Αν αυτές οι σκέψεις και οι συμπεριφορές, συνεχίσουν για αρκετό διάστημα (πάνω από 1 μήνα), τότε είναι πιθανόν το άτομο να αναπτύξει διαταραχή πανικού. Γιατί αντιδρά έτσι το σώμα μας; ...

Οι δύο όψεις ενός Νάρκισσου

Το προφίλ του Νάρκισσου Οι περισσότεροι έχουμε γνωρίσει ή έχουμε συναναστραφεί με ένα Νάρκισσο κάποια στιγμή στη ζωή μας. Επομένως, το προφίλ του δεν μας είναι εντελώς ξένο. Ένας Νάρκισσος, όπως γνωρίζουμε, αναζητά συνεχώς την προσοχή και τον θαυμασμό από τους άλλους. Βλέπει τον εαυτό του ως « διαφορετικό », ξεχωριστό, μοναδικό και θεωρεί πως διαθέτει ικανότητες που οι άλλοι στερούνται. Με άλλα λόγια, πιστεύει πως είναι ανώτερος και πως αξίζει αυτονόητα και ιδιαίτερα δικαιώματα. Παρουσιάζει συμπεριφορές υπεροψίας, αλαζονείας, ενώ συχνά προσπαθεί να επωφεληθεί μέσα από τις διαπροσωπικές του σχέσεις και να εκμεταλλευτεί καταστάσεις και πρόσωπα. Ακόμη, προκειμένου να διατηρήσει το status του στα επιθυμητά επίπεδα, αναπτύσσει έντονη ανταγωνιστικότητα σε διάφορους τομείς (π.χ. είναι ο πιο έξυπνος, ο πιο ελκυστικός, ο πιο κοσμογυρισμένος, ο πιο αθλητικός, ο πιο εργατικός, ο πιο πετυχημένος, κλπ). Οι άλλοι είναι για το Νάρκισσο κατώτερο...

Το παιδί μου έχει αυξημένο άγχος. Πώς μπορώ να το διαχειριστώ ως γονιός;

Τα αυξημένα επίπεδα άγχους στα παιδιά αποτελεί ένα πολύ συχνό φαινόμενο στις μέρες μας. Το άγχος στα παιδιά τείνει να εκδηλώνεται ιδιαίτερα όταν αυτά διανύουν μεταβατικές περιόδους ή βιώνουν αλλαγές που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους (π.χ. διαζύγιο γονέων, απώλεια σημαντικού προσώπου, μετακόμιση, αλλαγή σχολείου, μετάβαση σε ανώτερη εκπαιδευτική βαθμίδα, κ.α.). Επίσης, συμπτώματα άγχους μπορεί να απορρέουν από διάφορα τραυματικά γεγονότα στα οποία πιθανόν να έχει εκτεθέι το παιδί (π.χ. κακοποίηση, τροχαίο ατύχημα, φυσικές καταστροφές, σχολικός εκφοβισμός, κ.α.). Έρευνες δείχνουν πως περίπου το 80% των γονέων με αγχώδη παιδιά, υποφέρουν και οι ίδιοι από άγχος. Η υπερβολική εμπλοκή των γονέων, η υπερπροστασία, ο διαρκής έλεγχος, οι πολύ υψηλές προσδοκίες και οι αρνητικές αντιδράσεις επιδεινώνουν τα συμπτώματα άγχους στα παιδιά. Αντ' αυτού, οι γονείς μπορούν να εντάξουν στην καθημερινότητά τους κάποιες καλές γονικές πρακτικές,...

Κοινωνική φοβία ή Αγοραφοβία;

Τι εννοούμε με τον όρο « φοβία » ; Ο φόβος διαφέρει από τη φοβία ως προς την αντίδραση του ατόμου σε μια κατάσταση. Ο φόβος εκδηλώνεται ως μια φυσιολογική αντίδραση σε πραγματικούς ή φανταστικούς κινδύνους, ενεργοποιώντας το ένστικτο της επιβίωσης και αυξάνοντας την αδρεναλίνη. Σε κινδύνους στη φαντασία ενεργοποιούνται μνήμες και δυσάρεστες εμπειρίες ή κυριαρχεί η αβεβαιότητα για το μέλλον. Η φοβία από την άλλη πλευρά είναι μια αυτόματη και έντονη αντίδραση άγχους, που είναι δυσανάλογη με το μέγεθος της πραγματικής απειλής. Ορισμένα από τα σωματικά συμπτώματα της φοβίας, τα οποία προκαλούνται από το άγχος είναι κοκκίνισμα, μούδιασμα των άκρων, δύσπνοια, ζαλάδα, τάση για λιποθυμία, βούισμα στα αυτιά, ταχυπαλμία, ένταση μυών, στεγνό στόμα, κόμπος στο λαιμό, στομαχικές ενοχλήσεις, αναγούλες, τρέμουλο, ιδρώτας, συχνοουρία. Κοινωνική Φοβία Η κοινωνική φοβία σχετίζεται με το φόβο της ταπείνωσης ή αμηχανίας σε κοι...

Πώς ο δεσμός μητέρας - βρέφους επηρεάζει τις ερωτικές μας σχέσεις ως ενήλικες

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ιδιαίτερα περίπλοκες και σε καμία περίπτωση δεν είναι εύκολες, ούτε ως προς τη δημιουργία τους, αλλά ούτε ως προς τη διατήρησή τους. Είμαστε όντα κοινωνικά, κι έτσι η ανάγκη μας για προσεταιρισμό, δηλαδή το να ερχόμαστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους, είναι ισχυρή και διέπει τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνουμε τις διάφορες σχέσεις μας. Υπάρχουν φυσικά και στιγμές που έχουμε ανάγκη από ιδιωτικότητα, δηλαδή να μείνουμε μόνοι μας και να απολαύσουμε ποιοτικό χρόνο με τον εαυτό μας. Και αυτό είναι απολύτως υγιές, αλλά και απαραίτητο. Ωστόσο, όλοι μας υπήρξαμε πλήρως εξαρτημένοι από ένα άλλο άτομο σε μια συγκεκριμένη περίοδο της ζωή μας. Αυτή η περίοδος δεν είναι άλλη από τη βρεφική μας ηλικία, κατά την οποία ο δεσμός προσκόλλησης με τη μητέρα μας ήταν ζωτικής σημασίας, καθώς από εκείνη εξαρτιόταν η επιβίωσή μας. Ως προσκόλληση εννοούμε το θετικό συναισθηματικό δεσμό που αναπτύσσεται μεταξύ του βρέφους και του ατόμου που το φρ...

State of Mind

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου